Bij het identificeren van problematisch gedrag of onevenredige emoties van een klant staan wij als coaches voor de taak om het WAAROM met de cliënt te onderzoeken. Met de toepassing van cognitieve herstructurering, is er een methode die ons in staat stelt zich te identificeren met de klant situaties die gedachten oproepen die resulteren in emoties. Gedrag volgt op reactie op deze emoties. Met de applicatie kunnen we samen met de klant deze analyse uitvoeren en oplossingen vinden om gedachten en cognities te herstructureren. Het resultaat is dat de cliënt herkent waardoor hij of zij zich gedraagt.

---

De basis van cognitieve herstructurering is cognitieve gedragstherapie (CGT). Dit is een psychosociale interventie die wordt gebruikt als evidence-based praktijk ter verbetering van de geestelijke gezondheid. CGT richt zich op het ontwikkelen van persoonlijke copingstrategieën die gericht zijn op het oplossen van bestaande problemen en het veranderen van nutteloze patronen in cognities (bijv. gedachten, overtuigingen en houdingen), gedrag en emotionele regulering.

Het schema toont hoe emoties, gedachten en gedrag elkaar beïnvloeden. De driehoek in het midden staat voor het principe van CGT dat de kernovertuigingen van alle mensen in drie categorieën kunnen worden samengevat: het zelf, anderen, toekomst.

De basisveronderstellingen en het beeld van de mens van CBT zijn dat de mens:

• omgevingsstimuli actief verwerkt tegen de achtergrond van eerdere leerervaringen
• verwachtingen heeft ten aanzien van situaties, handelingen en gevolgen
• een controlerende en plannende ‘Ik’ heeft
• in staat is tot zelfregulering en zelfreflectie.

Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een doelgerichte therapievorm die zich richt op het onderlinge verband tussen gedachten, gevoelens en gedragingen, hoe gedachten en emoties het gedrag beïnvloeden, en vice versa.  Deelnemers aan CBT werken samen met een therapeut om niet-helpende gedachten en gedrag vast te stellen en na te denken over hoe het veranderen van de manier waarop we denken, onze gevoelens en gedrag kan veranderen of door ons gedrag te veranderen, onze gevoelens en gedachten kunnen veranderen. CGT van de derde generatie besteed ook aandacht aan mindfulnesspraktijken.

Source: cognitive conceptualization diagram, Judith Beck 1993

Het proces van cognitieve herstructurering kan dit proces beschrijven:

Het identificeren van irrationele gedachten/cognitieve verstoringen in 3 stappen:

• Stap 1: Psychoeducatie
• Stap 2: Bewustzijn van gedachten vergroten
• Stap 3: Gedachtegoed

Van de vele cognitieve herstructureringstechnieken willen we er graag drie onder de loep nemen.

• Socratische gespreksvoering
• Ophouden met rampdenken
• Gedachten op de proef stellen

Uiteindelijk wordt het proces afgerond met een evaluatie.

Voordat we de techniek van cognitieve herstructurering kunnen toepassen, is het belangrijk dat cliënten begrijpen wat cognitieve verstoringen zijn en hoe sterk die zijn in het beïnvloeden van je stemming.

Cognitieve vervormingen zijn overdreven of irrationele denkpatronen waarvan verondersteld wordt dat ze de effecten van psychische aandoeningen toestanden bestendigen, vooral depressie en angst.

Vooral wanneer er tijdens de sessie emotionele opwinding wordt waargenomen, kan de coach cliënten begeleiden bij het beoordelen van hun automatische gedachten gewoon door te vragen: ‘Waar denk je aan?’, of een variant op deze vraag. Cognitieve vertekeningen kunnen worden onthuld door bijvoorbeeld te vragen: ‘Welk bewijs heb je voor deze conclusie?’, ‘Denk je eraan om tegenovergestelde informatie te betrekken?’, ‘Is dit een logische conclusie op basis van wat je hebt gezien en gemerkt?’, ‘Is er misschien een andere uitleg die dit specifieke voorval beter verklaart?’ Wanneer patiënten wordt gevraagd om na te denken over alternatieve verklaringen, kunnen ze beseffen dat hun eerst interpretatie gebaseerd is op verkeerde conclusies en dat brengt ze ertoe na te denken over andere interpretaties van gebeurtenissen en daar nieuwe attributies en betekenissen aan te geven.

«  Gedachten

Gedachten zijn een energetische substantie die onze perceptie van overtuigingen en identiteit beïnvloeden in de zin dat al ons gedrag en elke handeling, begint met een gedachte. Het onderbewuste van ons mentale lichaam heeft meer controle over onze gedachten, impulsen en hersenactiviteit dan onze bewuste geest. Dit geldt vooral als we ons totaal niet bewust zijn van hoe onze geest werkt, omdat het onderbewuste het overneemt en we ons niet bewust zijn van de gedachten en de innerlijke dialoog met onszelf en anderen. Op het pad van bewustwording, is observeren hoe onze geest werkt en registreren wat ons hart voelt wanneer het getuige is van wat ons lichaam ervaart, een cruciale vaardigheid bij persoonlijke en geestelijke ontwikkeling.

«  Emoties

Emoties zijn complexe psychofysische processen die vaak onvrijwillig, positieve of negatieve psychologische reacties en fysieke uitingen oproepen (of beide). Emoties zijn vaak gerelateerd aan gevoelens, percepties of overtuigingen over factoren, objecten en relaties tussen factoren, in werkelijkheid of in de verbeelding. Ze ontstaan meestal spontaan en niet door daar bewust moeite voor te doen. Een emotie (reactie of toestand) onderscheidt zich vaak van een gevoel (gevoel of indruk), hoewel het woord gevoel in sommige contexten emotie kan betekenen.

«  Kernovertuigingen

Kernovertuigingen zijn overtuigingen die door personen over zichzelf en anderen worden beschouwd als absoluut waarachtig waardoor ze die niet in twijfel trekken. Voor iemand die daarvan overtuigd is, zijn deze algemene, starre en snelle algemene zelfopvattingen ‘nu eenmaal zo’. Deze overtuigingen ontstaan meestal al vroeg in de ontwikkeling wanneer een kind zijn ervaringen en interacties met andere mensen en zijn omgeving organiseert. Hoewel deze kernovertuigingen over het algemeen inactief zijn, kunnen ze bij een depressie of angsten geactiveerd worden. Het gaat om overtuigingen waaraan personen een belangrijk deel van hun leven hebben vastgehouden en die geactiveerd worden in allerlei situaties die veel invloed hebben op hoe mensen zich voelen, situaties beoordelen en het beeld van zichzelf en de wereld.

«  Cognitieve vervormingen

Cognitieve vervormingen zijn overdreven of irrationele denkpatronen die verondersteld worden de effecten van psychopathologische toestanden te bestendigen, vooral depressie en angst.

Enkele voorbeelden zijn:

Uitvergroten en afzwakken: Een vermeende mislukking, zwakte of bedreiging uitvergroten of vermeend succes, kracht of kans afzwakken waardoor dit een andere betekenis krijgt dan die anderen aan de gebeurtenis of zaak toedichten. In de volksmond zijn in dit kader gezegdes als ‘van een mug een olifant maken’ vaak populair. Bij depressieve cliënten worden de goede kanten van andere personen vaak overdreven en negatieve kanten onderschat.

Rampdenken: De slechtst mogelijke uitkomst sterk overdrijven, hoe onwaarschijnlijk dat ook is, of een situatie als ondraaglijk of onmogelijk ervaren wanneer die alleen ongemakkelijk is. Voorbeeld: Een tiener is te bang om rijles te nemen omdat hij denkt dat hij een ongeluk kan krijgen.

Overgeneraliseren: Overhaaste generalisaties op basis van onvoldoende ervaring en bewijs. Zeer algemene conclusies trekken op basis van één incident of bewijsstuk. Als iets maar een keer is gebeurd, wordt verwacht dat het telkens gebeurt. Voorbeeld: Iemand voelt zicht eenzaam en is heel vaak alleen thuis. Haar vrienden vragen haar soms mee uit eten om nieuwe mensen te leren kennen. Ze vindt het zinloos om nieuwe mensen te leren kennen. Hoe kan iemand haar nou aardig vinden?

Magisch denken: De overtuiging dat handelingen van invloed kunnen zijn op niet-gerelateerde situaties: ‘Ik ben een goed mens – Daarom kan mij niets slechts overkomen.’

Personalisatie: Zich persoonlijk verantwoordelijk voelen voor gebeurtenissen waarover je geen controle hebt inclusief voor daaruit voortvloeiende lof of schuld.

Voorbeeld: Een moeder wier kind het moeilijk heeft op school, geeft zichzelf daarvan de schuld omdat ze een slechte moeder is en denkt dat haar slechte opvoeding daarvan de oorzaak is. Maar de echte oorzaak kan eigenlijk heel wat anders zijn.

Te snel vonclusies trekken: Voorbarige conclusies (meestal negatief) op basis van weinig (of geen) bewijs.

Gedachten lezen: Mogelijke of waarschijnlijke (meestal negatieve) gedachten bespeuren bij iemand op basis van zijn gedrag en non-verbale communicatie. Voorzorgsmaatregelen treffen tegen het ergste redelijkerwijs verdachte geval of een andere voorbarige conclusie zonder dit bij persoon te checken.

waarzeggerij: (meestal negatieve) uitkomsten van gebeurtenissen voorspellen. Voorbeeld: Overtuigd zijn dat je een toets niet gaat halen hoewel de student zich goed heeft voorbereid.

Emotionele redenering: Ervan uitgaan dat negatieve gevoelens de ware aard van zaken weergeven de werkelijkheid ervaren als een weerspiegeling van emotioneel verbonden gedachten. Als je iets denkt is het waar, puur gebaseerd op gevoel.

Voorbeeld: ‘Ik voel me (dus ik denk dat ik) dom of saai ben, dus zal dat wel zo zijn.’ [2] Of het gevoel dat vliegangst betekent dat vliegen dus heel gevaarlijk is. Of de conclusie trekken dat het geen zin heeft om je huis schoon te maken omdat je overmand wordt door het vooruitzicht van te moeten schoonmaken.

Het positieve uitsluiten: Positieve gebeurtenissen niet meetellen. Voorbeeld: Iemand wijst een gelukwens af omdat hij/zij denkt dat het niet verdiend is en interpreteert het compliment automatisch (in ieder geval innerlijk) als vleierij of misschien gebaseerd op onwetendheid.

‘Moeten’ uitspraken: Doen of verwachten dat anderen doen wat ze moreel gezien zouden moeten doen, ongeacht het specifieke geval waarmee de persoon te maken heeft. Dit houdt in dat je je strikt moet houden aan ethisch-categorische vereisten die per definitie ‘altijd van toepassing’ zijn, of aan hypothetische vereisten die in dat algemene soort gevallen van toepassing zijn. Albert Ellis noemde dit ‘musturbatie’. Psychotherapeut Michael C. Graham beschrijft het als ‘verwachten dat de wereld anders is dan hij is’.

Voorbeeld: Na een concert vindt een pianist dat hij/zij niet zoveel fouten had mogen maken. Je goed voelen van David Burns: De New Mood-therapie maakt duidelijk onderscheid tussen pathologische ‘moeten uitspraken’, morele plicht en sociale normen.

«  Het je bewust zijn van gedachten versterken

Als de cliënt het cognitieve model begrijpt, gaat het om het herkennen van cognitieve vervormingen (CV’s). Dat betekent je je afvragen welke gedachten je tot die CV hebben gebracht. Dit leidt tot meer aandacht voor gedachten. Zo kunnen bepaalde gedachten worden aangewezen die je stemming beïnvloeden en uiteindelijk voor bepaald gedrag zorgen.

Een ander belangrijk aspect in dit verband is het koppelen van emoties aan gedrag. Dit maakt het gemakkelijker om de onderliggende oorzaak af te leiden.

Voorbeelden zijn kritieke situaties zoals:

• Na een drukke dag maak ik altijd ruzie met mijn partner.
• Zelfs de grote orders handel ik pas op het allerlaatste moment af.

Met deze waarschuwingstekens kan de cliënt zijn eigen gedrag classificeren. Een methode om dat te doen is door gedachten te noteren.

«  Gedachtenverslagen

Gedachtenverslagen zijn meestal in de vorm van een tabel waarbij de kolommen voor afzonderlijke aspecten van het cognitieve model staan. Situatie-gedachte-emotie- gedrag. Elke rij staat voor de te beschrijven situatie. Soms wordt aangeraden om nog een kolom toe te voegen voor een andere invalshoek. Zo kan de cliënt de oorspronkelijke gedachte meteen in twijfel te trekken.

Andere invalshoeken vinden moet gebeuren op basis van het idee ‘redelijk’ en niet ‘te positief’.

«  Technieken voor cognitieve herstructurering

Als we het hebben over het herstructureren van cognities, zijn er verschillende technieken om dat te ondersteunen. Natuurlijk is het gemakkelijk om cv’s bij anderen te vast te stellen en te beoordelen en advies te geven. Maar als we onze eigen cv’s moeten aanpakken, ontstaan er vaak problemen. De technieken waarvan we hier drie voorbeelden geven, zijn zeer goede instrumenten voor de coach en de cliënt om cognitieve vervormingen op te lossen en te herstructureren.

«  Socratische methode

De Socratische methode (of Socratische maieutiek) is vernoemd naar de filosoof Socrates die leefde van ca. 470 v.Chr. tot 399 v.Chr. [2]. Socrates maakte gebruik van een onderwijsmethode die zich richtte op het vinden van antwoorden door vragen te stellen aan zijn studenten. Socrates geloofde dat ‘de gedisciplineerde praktijk van doordachte bevraging, de wetenschapper/student in staat stelt om ideeën te onderzoeken en de validiteit van die ideeën te bepalen.’

Het doel is om de veronderstellingen en bewijzen te helpen ontdekken die ten grondslag liggen aan het denken van mensen over problemen. Een paar Socratische vragen in de cognitieve therapie heeft tot doel de automatische gedachten aan te pakken waardoor de cliënt van streek raakt:

1. De kwestie onthullen: Welk bewijs is er voor dit idee? En welk bewijs is er dat dit niet klopt?
2. Het bedenken van redelijke alternatieven: Wat zou een andere uitleg of invalshoek kunnen zijn voor deze situatie? Welke redenen zijn er nog meer dat dit is voorgevallen?
3. Diverse mogelijke gevolgen onderzoeken: Wat zijn is slechtste, beste, draaglijke en meest realistische uitkomst?
4. Evalueer de gevolgen: Wat is het effect van dit denken of geloven? Wat zou het effect zijn van een andere zienswijze en niet langer vasthouden aan deze overtuiging?
5. Afstand nemen: Probeer je een specifiek vriend/familielid voor te stellen in dezelfde situatie of als ze de situatie op deze manier zouden zien, wat zou ik dan tegen ze zeggen?

Door zorgvuldige toepassing gebruik van de Socratische methode kan een therapeut terugkerende of afzonderlijke gevallen van onlogische denken door een persoon aanvechten en tegelijkertijd blijven openstaan en de interne logica van zelfs de meest onlogische gedachten, blijven respecteren.

«  Rampdenken bestrijden

In de cognitieve therapie is het bestrijden van rampdenken een cognitieve herstructureringstechniek voor het behandelen van cognitieve verstoringen zoals uitvergroting en rampdenken die vaak voorkomen bij psychische stoornissen zoals angst en psychose.

De techniek bestaat uit confrontatie met het ergste scenario van een gevreesde gebeurtenis of object, waarbij met behulp van mentale beeldvorming wordt onderzocht of de effecten van de gebeurtenis of het object misschien worden overschat (uitvergroot of overdreven) en de vaardigheden van de patiënt worden onderschat. De term is gemunt door Albert Ellis en er zijn verschillende versies van de techniek ontwikkeld, met name door Aaron T. Beck.

Rampdenken ontmantelen wordt ook wel de ‘wat als’-techniek genoemd, omdat het worstcasescenario wordt geconfronteerd door de vraag: ‘Wat als die vreselijke gebeurtenis of voorwerp echt is, wat gebeurt er dan?’

Een voorbeeld:

‘Als ik iets verkeerds zeg, sta ik voor gek.’

‘Als je iets verkeerds zegt, wat kan er dan gebeuren?’

‘Hij zou kunnen denken dat ik raar ben.’ …

«  Gedachten op een rijtje

De cliënt doet een rollenspel. Hij is achtereenvolgens advocaat, aanklager en rechter van zijn eigen gedachten. Om te beginnen bereidt hij de verdediging voor door de negatieve gedachte met argumenten te verdedigen. Daarna neemt hij de rol van de aanklager op zich en stelt tegenargumenten op. Tot slot zal hij als rechter beide argumenten naast elkaar leggen en een uitspraak doen.

De gedachte is: Mijn vrouw haat me echt. Ze schreeuwt altijd tegen me.

De verdediging zegt:

We maken vaak ruzie over kleinigheden. Inderdaad, ze schreeuwt bij elke ruzie. Ze is altijd zo boos. Ik gedraag me zoals altijd.

De aanklager voert het volgende aan tegen de gedachte:

Het lukt je altijd om de ruzie te beëindigen. Jullie zijn al heel lang samen. Mijn vrouw is soms ook boos op anderen. Mijn vrouw zegt tegen me dat ze van me houdt.

Uiteindelijk neemt de cliënt de rol van de rechter op zich en komt tot een uitspraak. De uitspraak: Ruzies zijn vaak vervelend, maar horen bij samenleven. Na de argumenten tegen elkaar te hebben afgewogen, vooral de factor dat er volgens jou altijd een oplossing wordt gevonden, is er geen bewijs dat de eerste gedachte ondersteunt.

«  Andere technieken zijn

De idiosyncratische betekenis begrijpen, wat vooral een vaardigheid is en tot doel heeft het probleem van de cliënt op te lossen wanneer hij vage bewoordingen gebruikt.

Reattributie is een techniek waarbij de cliënt wordt aangemoedigd om mogelijke andere oorzaken van gebeurtenissen in overweging te nemen

Cognitieve repetitie is een beeldvormingstechniek die is ontwikkeld om cliënten te helpen door heb gevreesde situaties te beleven door zich voor te stellen dat zoiets op dat moment gebeurt. Op kantoor of als opdracht tussen twee sessies, wordt cliënten gevraagd de angstige situatie in hun hoofd te ‘beleven’ en de beste copingstrategieën te bedenken dit succesvol te overwinnen.

Begeleide beelden betekent dat de coach de cliënt helpt om mentaal beelden op te roepen en te genereren die een simulatie of een nieuwe creatie zijn.

Bronnen:

Paulo Knapp, Aaron T Beck on http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S1516-44462008000600002&script=sci_arttext&tlng=en

https://ascensionglossary.com/

https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_behavioral_therapy

https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_restructuring

https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_psychology

https://en.wikipedia.org/wiki/Guided_imagery

https://en.wikiquote.org

Irismar Reis de Oliveira on http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1516-44462008000100003

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License

additional sources:

https://www.therapistaid.com/therapy-guide/cognitive-restructuring

https://www.mindtools.com/pages/article/newTCS_81.htm

https://www.psychologytoday.com/blog/in-practice/201301/cognitive-restructuring

https://psychologytools.com//download-therapy-worksheets.html

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0005796704001366

The European Commission support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the contents which reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein.