Τι είναι το μοντέλο Train the Trainer;

Το μοντέλο Train the Trainer είναι μια στρατηγική κατάρτισης που χρησιμοποιείται ευρέως στον χώρο εργασίας. Ο εκπαιδευτής, ειδικός σε θέματα εκπαιδεύει άλλους υπαλλήλους – για παράδειγμα, στη χρήση ενός νέου προγράμματος πωλήσεων – και ταυτόχρονα τους διδάσκει πώς να εκπαιδεύουν άλλους στη χρήση του προγράμματος. Η μέθοδος προσφέρει διακριτά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλα μοντέλα εκπαίδευσης, επειδή οι εκπαιδευόμενοι συνήθως μαθαίνουν ταχύτερα και διατηρούν τις πληροφορίες καλύτερα από ότι σε άλλα μοντέλα διδασκαλίας.

Πλεονεκτήματα του μοντέλου

Αποδεικνύεται ότι το μοντέλο Train the Trainer, όπου οι συμμετέχοντες μαθαίνουν ένα θέμα και ταυτόχρονα μαθαίνουν πώς να διδάσκουν άλλους, παρέχει αισθήματα ικανοποίησης και ολοκλήρωσης καλύτερα από άλλα μοντέλα διδασκαλίας.

Ειδικά στο εταιρικό περιβάλλον, αυτό το μοντέλο προσφέρει διακριτά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλες μεθόδους εκπαίδευσης και έχει υιοθετηθεί ευρέως από εξέχουσες εταιρίες συνεργατών κατάρτισης, όπως η Langevin Learning Services, οι εταιρείες Ken Blanchard και The Training Clinic.

Τα εταιρικά προγράμματα που χρησιμοποιούν το μοντέλο είναι συνήθως συνοπτικά, διαρκούν από μια ή δύο μέρες έως μία ή δύο εβδομάδες. Από εταιρική άποψη, αυτό έχει το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι ελαχιστοποιεί τον χρόνο που οι διαχειριστές και άλλοι που εισέρχονται σε αυτά τα προγράμματα ξοδεύουν μακριά από τον χώρο εργασίας.

Το μοντέλο είναι κατάλληλο για τη γρήγορη διάδοση συγκεκριμένων πληροφοριών. Ένα πρόγραμμα Train the Trainer που αναφέρεται σε ένα άρθρο του Forbes είναι ένα μονοήμερο μάθημα που διδάσκει άτομα χωρίς προηγούμενο στρατιωτικό υπόβαθρο, πώς να κατανοούν και να μιλούν τη γλώσσα του στρατού όταν πωλούν στους πελάτες του Υπουργείου Άμυνας. Άλλα μοντέλα Train the Trainer διδάσκουν ηγετικές ικανότητες στους εργαζόμενους που προετοιμάζονται να εισέλθουν στη διοίκηση.

Ιστορικό

Στη δεκαετία του 1970, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα επηρεάστηκαν από την ανάλυση της μαθησιακής διαδικασίας του ψυχολόγου Abraham Maslow. Ο Maslow κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το πόσο καλά μαθαίνουν οι μαθητές εξαρτάται από τον βαθμό ικανοποίησης που είχαν τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι μαθητές στη μαθησιακή διαδικασία. Όταν οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί απολάμβαναν τη διαδικασία και αισθάνθηκαν εκπληρωμένοι από αυτήν, οι μαθητές έμαθαν ταχύτερα και διατήρησαν καλύτερα τις πληροφορίες. Το μοντέλο Train the Trainer αντανακλά αυτό το εύρημα.

Μειονεκτήματα του μοντέλου

Μια ανάλυση του μοντέλου Train the Trainer που διεξήχθη από τη Χρηματοδότηση της Καλιφόρνια, όπου το μοντέλο χρησιμοποιήθηκε για να διδάξει οργανωτικές και άλλες δεξιότητες σε κοινοτικούς ακτιβιστές, δείχνει ότι αν και τα επίπεδα ικανοποίησης όλων των συμμετεχόντων ήταν γενικά υψηλά – επιβεβαιώνοντας τη θεωρία του Maslow – ήταν υψηλότερα για τους ερωτηθέντες εκπαιδευτές παρά για εκείνους που παρακολούθησαν τα μαθήματα.

Μια κριτική του μοντέλου είναι ότι μπορεί να είναι μια μέθοδος διδασκαλίας από την κορυφή προς τα κάτω. Η πολυπλοκότητα τόσο της διδασκαλίας ενός μαθήματος όσο και της ταυτόχρονης διδασκαλίας άλλων για τη διδασκαλία του ίδιου θέματος αφήνει ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα στην τάξη για την αυτο-έκφραση του συμμετέχοντος ή για τους εκπαιδευόμενους να συγκεντρώσουν και να οργανώσουν οι ίδιοι το υλικό του θέματος. Πολλά μαθήματα που χρησιμοποιούν το μοντέλο περιλαμβάνουν διαδραστικές δραστηριότητες, αλλά ουσιαστικά οργανώνονται ως διαλέξεις.

source: Patrick Gleeson, Ph. D., Registered Investment Adv; Updated August 28, 2017 via www.chron.com in acceptance of the terms of use this content is only for non-commercial use.

---

Σημαντικά στοιχεία μιας διαδικασίας Train the Trainer

Καθώς σκεφτόμαστε να εφαρμόσουμε την προσέγγιση train the trainer, πρέπει να λάβουμε υπόψη τα ακόλουθα:

«  Αρχές (ενήλικης) μάθησης

Η διδασκαλία και η εκπαίδευση είναι αποτελεσματική μόνο εάν προωθεί τη μάθηση.

Ως εκπαιδευτές αναμένεται να είμαστε όχι μόνο εξαιρετικά ικανοί στους τομείς των θεμάτων μας αλλά και να έχουμε καλές γνώσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν οι μαθητές. Αυτό αντικατοπτρίζει την απομάκρυνση από τον παραδοσιακό ρόλο του δασκάλου ως πρωταρχικό φορέα της γνώσης του θέματος σε έναν διευκολυντή της μάθησης – με τον οποίο διαχειριζόμαστε τη μάθηση των μαθητών, χρησιμοποιώντας μια ποικιλία μεθόδων διδασκαλίας, πηγές πληροφόρησης και μέσα ενημέρωσης.

Έχουμε τώρα μια καλά οικοδομημένη γνώση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουμε, τις διάφορες διαδικασίες που εμπλέκονται και τους σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη μάθηση. Αυτή η γνώση μπορεί να συμβάλει όλο και περισσότερο σε όλες τις πτυχές της διδασκαλίας και του σχεδιασμού των μαθημάτων.

καθηκοντα

• εντοπίστε τα βασικά συστατικά της αποτελεσματικής μάθησης
• αναλύστε παράγοντες που προάγουν και εμποδίζουν την αποτελεσματική μάθηση
• αξιολογήστε την επίδραση των αρχών της μάθησης για πρακτική διδασκαλία.

«  Σχεδιασμός μαθήματος και προετοιμασία

Ο σχεδιασμός και η προετοιμασία αποτελούν σημαντικό μέρος της αποτελεσματικής διδασκαλίας, ειδικά για όσους είναι νέοι στο επάγγελμα. Εάν έχετε σχεδιάσει αποτελεσματικά τα μαθήματά σας, είναι λιγότερο πιθανό να αντιμετωπίσετε δυσκολίες και θα αισθανθείτε πιο σίγουροι στην κατάσταση της διδασκαλίας.

καθηκοντα

• δημιουργήστε ένα δομημένο σχέδιο μαθήματος για μια σειρά μαθημάτων που διδάσκετε
  • στόχοι μάθησης
  • περιεχόμενο μαθήματος
  • διδακτικές μεθόδους
  • πόρους διδασκαλίας και μάθησης
  • αξιολόγηση της μάθησης
• προετοιμάστε τις ρυθμίσεις της τάξης και τις εγκαταστάσεις διδασκαλίας.

«  Διδακτικές μέθοδοι

Είναι οι μέθοδοι διδασκαλίας και οι δεξιότητες επικοινωνίας του εκπαιδευτή που μετατρέπουν το σχέδιο μαθήματος σε μια αποτελεσματική μαθησιακή εμπειρία για τους εκπαιδευόμενους. Ο εκπαιδευτής μπορεί να κάνει το θέμα ενδιαφέρον και ζωντανό για τον εκπαιδευόμενο.

καθηκοντα

• συγκρίνετε και αντιπαραβάλετε μια ποικιλία μεθόδων διδασκαλίας
• επιλέξτε κατάλληλες μεθόδους διδασκαλίας για το συγκεκριμένο περιεχόμενο που διδάσκετε
• χρησιμοποιήστε μια ποικιλία μεθόδων διδασκαλίας στον εκπαιδευτικό σας ρόλο.

Τι εννοούμε με τη διδακτική μέθοδο;

Μια διδακτική μέθοδος, με την ευρύτερη έννοια, αναφέρεται σε οποιαδήποτε προγραμματισμένη δραστηριότητα του εκπαιδευτικού που επιδιώκει να προωθήσει την αναγνωρισμένη μάθηση.

«  Πόροι διδασκαλίας και μάθησης

Με την ευρύτερη έννοια, οι πόροι διδασκαλίας και εκμάθησης αναφέρονται σε οποιοδήποτε ερέθισμα – υλικό χρησιμοποιεί ο δάσκαλος για την προώθηση της αποτελεσματικής μάθησης. Αυτό περιλαμβάνει τα πάντα από έναν ιστότοπο, ένα blog ή το σύστημα διαχείρισης μάθησης. Π.χ.:

• μαύρο / λευκό πίνακα / σελιδοδιάγραμμα
• προβολείς / παρουσιάσεις
• Υποστηρικτικές σημειώσεις – φυλλάδια
• Βίντεο
• διαδραστικούς πόρους μάθησης

καθηκοντα

• Συγκρίνετε το φάσμα των πόρων διδασκαλίας και μάθησης
• επιλέξτε τους κατάλληλους εκπαιδευτικούς πόρους που αφορούν το περιεχόμενο και τον τόπο της εκπαίδευσης σας
• χρησιμοποιήστε μια ποικιλία μαθησιακών πόρων για να βελτιώσετε την εκπαίδευσή σας και να διευκολύνετε την κατανόηση των εκπαιδευομένων σας.

«  Αξιολόγηση της απόδοσης του εκπαιδευόμενου

Η αξιολόγηση της απόδοσης των μαθητών είναι ίσως το πιο σημαντικό μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Κατά την αξιολόγηση της απόδοσης των εκπαιδευομένων σας, κρίνετε αν έχουν εκπληρώσει ή όχι τους στόχους της ενότητας, δηλαδή το επίπεδο ικανοτήτων τους. Επομένως, η διαδικασία αξιολόγησης πρέπει να διεξάγεται όσο το δυνατόν πιο συστηματικά και αντικειμενικά.

καθηκοντα

• προσδιορίστε τα κριτήρια για ορθή αξιολόγηση
• σχεδιάστε ένα σύστημα αξιολόγησης
• προσδιορίστε κατάλληλες μεθόδους αξιολόγησης για συγκεκριμένα μαθησιακά αποτελέσματα
• σχεδιάστε ένα φάσμα από αντικείμενα αξιολόγησης
• δημιουργήστε ένα σύστημα βαθμολόγησης για αντικείμενα ανοικτής απάντησης
• εντοπίστε κοινούς κινδύνους στη διεξαγωγή της αξιολόγησης.

«  Αξιολόγηση διδασκαλίας και μάθησης

Η αξιολόγηση αφορά ουσιαστικά την εκτίμηση της αξίας μιας δραστηριότητας ή ενός γεγονότος. Συνήθως αποσκοπεί στον εντοπισμό τρόπων με τους οποίους αυτές οι δραστηριότητες ή τα γεγονότα μπορούν να βελτιωθούν στο μέλλον. Ωστόσο, οι αξιολογήσεις μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε αποφάσεις για τερματισμό των υφιστάμενων δραστηριοτήτων. Μια αξιολόγηση θα πρέπει να αποσκοπεί:

• στον εντοπισμό του τι συμβαίνει στον τομέα ή τη δραστηριότητα που αποτελεί αντικείμενο αξιολόγησης και
• στην παροχή επαρκών πληροφοριών ώστε ο αξιολογητής να μπορεί, χρησιμοποιώντας συμφωνημένα κριτήρια, να κάνει έγκυρες και χρήσιμες εκτιμήσεις σχετικά με το τι αξιολογείται.

καθηκοντα

• εντοπίστε διαφορετικούς τύπους αξιολόγησης και αξιολόγησης δεδομένων
• πραγματοποιήστε αξιολόγηση μιας ενότητας
• ετοιμάστε μια έκθεση του τέλους του μαθήματος
• εντοπίστε και σχεδιάστε τις ανάγκες της αυτο-ανάπτυξης ως εκπαιδευτής.

Source: Train the Trainer – Training Fundamentals – Instructor’s Reference Manual, ST/ESCAP/2158, United Nations

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License

The consortium was developing an example curriculum which is very detailed and filled with worksheets. Please download it here.

The European Commission support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the contents which reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein.